دکتر آلبرت الیس نشان داده است که این 11 تصور غیر عقلانی کدامند و چگونه موجب اختلالات عاطفی هیجانی می شوند.
تصور باطل اول : برای هر فرد بالغی لازم است که کما بیش مورد علاقه و تایید تمامی افراد جامعه قرار گیرد.
این تصور با طل است، چرا که هرچقد هم که تلاش کنیم، نمیتوانیم رضایت و علاقه همگان را بدست اوریم. در واقع مادامی که بتوانیم همکاری و مشارکت دیگران را به اندازه رفع نیازهای حیاتی خود جلب کنیم، به تایید دیگران نیازی نداریم. هر چند بسار خوب است که آن را مد نطر داشته باشیم.
تصور باصل دوم: شخص با توجه به ارزش وجودی خویش، باید از هر لحاظ لایق، کاردان و موفق باشد.
این تصور بیانگر روح کمالگرای انسان است، اما به ندرت تحقق می یابد و در واقع غیر ممکن است. چرا که انسان از طریق اشتباه های بی شمار و سپس اصلاح آنها، می تواند کارهای خود را بهتر و بهتر انجام دهد.
تصور باطل سوم: اکثر افراد بدنهاد، شرور و فرومایه هستند و باید به دلیل شرارت خود به سختی سرزنش و مجازات شوند.
باید توجه داشت که انسان فانی، موجودی ناقص، ناآگاه، بی تجربه و در بسیاری از مواقع دچار اختلالات عاطفی-هیجانی است و انسان بودن با چنین صفاتی همراه است، بنابرین اعمال و رفتار ادمی خالی از عیب و نقص نیست. سرزنش و مجازات شدید و وغیر منصفانه افراد به دلیل اعمال بدشان، بیشتر موجب افزایش بیشتر رفتارهای ناشاسیت آنها می شود.شیوه های تنبیهی و نمونه های بیشمار قساوت و خون ریزی در گذشته، گواهی بر این مدعاست.
تصور باطل جهارم: اگر شرایط و اضاع زندگی مطابق میل من نباشد، موقعیتی وحشت ناک و هراس انگیز ایجاد می شود.
اما وحشت از ناملایمات و مشکلات، به برطرف کردن آنها هیچ کمکی نمی کند، بلکه موجب می شود شخص بیشتر به مشکلات و مصیبت های زندگی توجه کرده و از بابت انها نگران و مضطرب شود و زندکی باخوشایندی برای خویش به وجود آورد.
تصور باطل پنچم: تمامی ناکامی ها و بدبختی های ادمی علت بیرونی دارد و انسان هیچ قدرتی در مهار ناراحتی و پریشانی خود ندارد یا در این زمینه از توان اندکی برخوردار است.
به طور کلی می توان گفت که محیط بیرونی هرگز موجب ناراحتی عاطفی-هیجانی نمی شود، بلکه فقط می تواند دردو رنج جسمی ایجاد کند. ناراحتی عاطفی-هیجانی از درون خود ما نشات می گیرد. یعنی زمانی که قبول می کنیم اوضاعو شرایط بیرونی غیر منطقی و نامعقولی وجود دارد که ما مجبور هستیم طبق آن رفتار کینم.
تصور باطل ششم: شخص باید از هر چیزی که ترسناک و رعب آور است(یا به ظاهر چنین میرسد)نگران شده و در صورت امکان از برخورد با آن پرهیز کند.
نتایجی که از تعمق آرام و بررسی دقیق بدست می آید، هرگز با نگرانی و تشویش حاصل نمی شود.با دلهره، نگرانی، دلواپسی یا بیم و هراس نمی توان از وقوع حوادث و وقایع خطرناک جلوگیری کرد. در واقع نگرانی بیمارکونه و بیش از حد، غالبا شخص را از مقابله با حوادث خطرناک غیر قابل چیشگیری و، ناتوان و درمانده می سازد.
تصور باطل هفتم: فرار از مشکلات زندگی و مسئولیت های خویش آسانتر و راحتتر از روبرو شدن و مقابله با آنهاست.
اما انجام نخستین کار اسان، و احساس رضایت از آرامش یا خوشی آنی و زود گذر در مقایسه با با لذتی که در دراز مدت و بر اثر یک کار سخت و دشوار بدست می آید، هیچ ارزشی ندارد. ضرب المثل "علاج واقعه قیل از وقوع باید کرد" به خوبی بیانگر این مطلب است.
تصور باطل هشتم: هرکسی باید به دیگران متکی باشد و شخص مقتدرتر از خود را بیابد و به او اتکا کند.
حس اعتماد به نفس، از آنچه دیگران برای ما انجام می دهند، بدست نمی آید، بلکه برعکس، از آنجه ما برای دیگران و خودمان انجام می دهیم، حاصل می شود. فقط زمانی می توانیم در مهارت های مورد نظر خود توانایی و تسلط کسب کنیم که تصمبم بگیریم(قبل از آنگه دیگران برای ما کاری انجام دهند)به وظایف خود عمل کنیم.
تصور باطل نهم: گذشته هر کسی عامل مهمی در تعیین رفتار فعلی اوست، و بعضی مساول که زندگی شخص را تحت تاثیر قرار می دهند تا پایان عمر اثر خود را حفظ می کنند.
اما اگر کسی تصورات باطلی را در حال حاضر زندگی او را تحت شعاع قرار داده است از اندیشه خود بیرون براند، می تواند رفتار خود را نیز تغییر دهد،و در این میان هیچ اهمیتی ندارد که این رفتار به مدت طولانی بر زندگی او حاکم بوده است. باید در نظر داشت که انسان موجودی است با موهبت یادگیری و حتی می تواند بیاموزد که عادات ماندگار کودکی را هم تغییر دهد.
تصور باطل دهم: شخص باید از ناراحتی و مشگلات دیکران، ناراحت و نگران شود.
اگر چه می خواهیم و هم می توانیم دیگران را در حل مشکلات یاری نماییمف امل لزومی ندارد که که برای اینکار، ناراحت و نگران شویم، زیرا فقط با یک اقدام معقول و مناسب است که می تواند بع دیگران کمک کرد، نه با دلهره و ناراحتی. فراموش نکنید که ما در مهار احساست و رفتار دیگران توانایی چندانی نداریم، اما در مورد خورمان از قدرت بیشتری برخوردار هستیم.
تصور باطل یازدهم: برای تمامی مشکلات آدمی، راه حل های کامل، دقیق و تغییر ناپدیر وچود دارد که نیافتن آنها مصیبتوار خواهد بود.
شناخت و معرفت ما کامل و بی عیب و نقص نیست و به همین دلیل قادر نیستیم برای مشکلات خود، راه حل های کامل و بی عیب و نقص بیابیم. در این بین کسی موفقتر است که راه حل های مختلف را در نظر گرفته و از بین انها بهترین را انتخاب کند.
بنده(پل هاگ) علاوه بر این 11 تصور 2 تصور باطل دیگر را هم ذکر میکنم
تصور باطل دوازدهم: آنچه دیگران برای ما انچام میدهند، برای ما بسیار مهم و حیاتی است و به همین دلیل بایستی تلاش کنیم تا رفتار و اعمنال دیگران را مطابق میل خود تغییر دهیم.
انسان معمولا این را درک نمی کند که وادارد کردن دیگران به انجام اعمال و رفتار عاقلانه، آنها را علیه توصیه های منطقی نا می شوراند.این مورد به ویژه در مورد کودکان مصداق بیشتری دارد. مردم بر اساس انتخاب و گزینش خود رفتار می کنند، مگر آنکه کسی بر زندگی آنان تسلط کامل داشته باو مجبورشان کند تا فرامین او را اطاعت کنند. زندان با زندانی خود چنین تسلطی دارد.اما والدین علی رغم پافشاری و اصرار بر کنترل و کامل کودکشان، این امکان را در اختیار ندارند. کودک همچون یک زندانی نیست و تمامی اراده و نیروی خود را علیه تسلط والدین بکار می گیرد.
تصور باطل سیزدهم: باورها و تصوراتی که مراجع رسمی، کارشناسان و یا جامعه محترم می شمارند، درست و صحیح بوده و نباید مورد چون و چرا قرار گیرند.
این تصور چندان معقول نیست، چون هیچ کس کامل نیست، و ثانیا انچه امروز به ان ارج می نهیم شاید در اینده هیچ ارزشی نداشته باشد.
منبع: موفقیت در تربیت فرزندان(پل هاگ)
انتشار دهنده: موسی میر
